Bakhmut by Myroslav Laiuk (2023)

„Bachmut” Myrosława Łajuka

31 października 2025

Podczas najbardziej zaciętych walk o Bachmut zimą i w marcu 2023 roku, autor książki spędzał dni i noce z ukraińskimi piechurami i artylerzystami, medykami i kapelanami, ratownikami i dziećmi, które pozostawały w mieście i jego okolicach, gdzie nieustannie trwały ostrzały artyleryjskie i walki uliczne.

Książka opowiada o artylerzyście, który właśnie strącił rosyjski myśliwiec; o ojcu i synach walczących ramię w ramię oraz o członku Grupy Wagnera, który ceni twórczość Nabokowa. To podróż do miejsc, gdzie psy żerują na ciałach, gdzie paraliżuje strach i pustka, ale także zdumiewa odwaga, wytrwałość, a nawet miłość. Wszystko tam widać wyraźnie, jak przez nowe okulary. Ta wyrazistość nasuwa pytanie: czy jest tu w ogóle miejsce na niuanse? A może dążenie do nich to przywilej wyłącznie tych, którzy nie walczą tu i teraz o swoje życie i istnienie? I czy ci, którzy ocaleli, zobowiązani są do poszukiwania tych niuansów?

W swoich opowieściach autor stosuje metodę fiksacji „fotografując” słowem. Termin „fiksacja” będzie w tekście używany w różnych znaczeniach.

Bio

Myrosław Łajuk urodził się 31 lipca 1990 roku w Karpatach, obecnie mieszka w Kijowie. Posiada tytuł doktora filozofii i literatury oraz jest wykładowcą w Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Jako dokumentalista wojenny pracuje na froncie i terenach wyzwolonych spod okupacji. Jego teksty i eseje z regionów Doniecka, Charkowa, Chersonia i Zaporoża ukazywały się w mediach ukraińskich, polskich, węgierskich, czeskich i amerykańskich, m.in. w Gazecie Wyborczej, Eurozine, LitHub, Reporters i Los Angeles Review of Books. Jego wiersze i proza w przekładach na angielski publikowane były w The Dial, The New Statesman, Agenda, Common Knowledge i Poetry International. Myrosław jest autorem trzech powieści i trzech tomików poezji, a jego twórczość tłumaczono i wydawano w Polsce, na Słowacji, Litwie i Białorusi. W 2018 roku redakcja KyivPost wyróżniła Łajuka w rankingu „Top 30 Under 30” jako jednego z najbardziej innowacyjnych Ukraińców.

Opinie o książce

„Łącząc poetyckie wyczucie ze skrupulatnym reportażem wojennym, Myrosław Łajuk wydobywa szczegóły, obrazy i postaci wojny tak, jak potrafi to tylko poeta. Na nowo odkrywa Ukrainę dla czytelnika, czyniąc zaniedbane ukochanym.”

Peter Pomerantsev, brytyjski dziennikarz i pisarz, autor książek Nothing Is True and Everything Is Possible oraz This is not Propaganda

„Bachmut Myrosława Łajuka to wciągająca szczegółowa relacja o tym, co wojna Rosji oznacza dla wschodniej Ukrainy. Autor ma doskonałe wyczucie historii i oko do szczegółów. Jego lakoniczna proza przedstawia zarówno upór starszych kobiet, które nie chcą opuścić ukochanych domów, jak i heroizm, codzienność i czarny humor żołnierskiego życia. Okaleczone piękno miast i regionu donieckiego – krajobrazu pełnego lejów po pociskach, spalonych pól i rozgwieżdżonego nieba – zostało przepięknie uchwycone. Wszystko to dopełnia głęboki talent eseistyczny Łajuka: to pisarz, który nie tylko potrafi obserwować wojnę, ale także wie jak o niej myśleć. Nie istnieje lepszy hołd, w żadnym języku, dla świata ukraińskich linii frontu – świata, który tak szybko znika pod rosyjskimi pociskami.”

Dr Uilleam Blacker, wykładowca kultury ukraińskiej i wschodnioeuropejskiej, UCL School of Slavonic and East European Studies

 

„To nie tylko książka o najkrwawszej jak dotąd bitwie w zbrodniczej wojnie Kremla przeciwko Ukrainie, ale także okno na mroczną duszę Rosji.”

John Sweeney, autor Killer In The Kremlin

„Każdy uczestnik tej wojny wykuwa własną ścieżkę. Nierzadko prowadzą one przez bezdroża pełne dziur i wybojów. Myrosławowi udało się zebrać i przekazać ogrom bólu zapisany w historiach każdego z jego bohaterów. To właśnie dzięki takim książkom całe pokolenia będą mogły zrozumieć monumentalny wysiłek ukraińskich sił zbrojnych.”

Evgeniy Maloletka, fotoreporter Associated Press, laureat nagrody Pulitzera

Książka dostępna jest po ukraińsku i angielsku w Wydawnictwie Ukraїner Publishing, po polsku w Wydawnictwie Ha!art oraz po czesku w Wydawnictwie Pavel Mervart.

shop banner

Nad materiałem pracowali

Założyciel Ukrainera:

Bohdan Łohwynenko

Menadżerka treści:

Olha Szełenko

Designerka graficzna:

Ołeksandra Onoprijenko

Redaktorka naczelna Ukrainer po polsku:

Julia Ivanochko

Odkryj Ukrainę spoza nagłówków - historie, które inspirują, dostarczane do Ciebie