Jest to zbiór reportaży założyciela Ukraïnera, Bohdana Łohwynenki, z jego podróży do wyzwolonych wsi i miast Ukrainy w okresie od kwietnia do listopada 2022 roku. Książka ułożona jest chronologicznie, zgodnie z postępami ukraińskich sił obronnych, odzyskujących miejscowości okupowane przez Rosję.
Znaczenie i aktualność tej książki polega na tym, że daje głos ludziom, którzy przetrwali rosyjską okupację. W przedmowie obrończyni praw człowieka i laureatka Nagrody Nobla Ołeksandra Matwijczuk napisała: „Często brak im przebicia na tle wypowiedzi polityków, którzy sugerują oddanie okupowanych terytoriów agresorowi i zaspokojenie jego imperialnych apetytów. Głos ocalałych sprawia, że takie apele są niemoralne”.
Każda historia ma własnego narratora – osobę, która zgodziła się opisać swoje doświadczenia. Obok świadectw bombardowań, tortur i zbrodni popełnianych przez okupantów wobec ludności cywilnej, pojawiają się budujące historie: ocalenie starego dębu, opór wobec Rosjan czy radosne chwile wyzwolenia. W końcu, jak powiedział jeden z bohaterów książki: „Słyszymy salwy armatnie, ale moje serce jest spokojne: to Ukraińcy”.
pokaz slajdów
„Deokupacja” różni się wizualnie od pozostałych książek naszego wydawnictwa, ponieważ zawarte w niej fotografie są czarno-białe, co potęguje ich emocjonalny wydźwięk.
Tytuł i nagłówki książki zostały zaprojektowane krojem czcionki Wolia (z ukraińskiego – „wolność”) autorstwa ukraińskiej projektantki i badaczki sztuk graficznych Marceli Mozhyny. Stworzyła ją jako hołd dla twórczości Niła Chasewycza, wybitnego grafika z połowy XX wieku, wiodącego artysty powiązanego z ukraińskim ruchem narodowo-wyzwoleńczym.
Książka dostępna jest w języku ukraińskim i angielskim.
